Αφιέρωμα στην Γυρτώνη Λάρισας

ΓΥΡΤΩΝΗ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ

Γειτονικός οικισμός της Λάρισας ο οποίος υπάγεται στο Δήμο Μακρυχωρίου είναι ο οικισμός της Γυρτώνης (παλαιότερη ονομασία Μπάκραινα) με 107 κατοίκους. Μέχρι το 1952 ήταν ιδιοκτησία της Οικογένειας Παπαγεωργίου και στην συνέχεια απαλλοτριώθηκε από το κράτος και δόθηκε ένα μέρος των κτημάτων αυτών σε ακτήμονες της περιοχής (κυρίως του Μακρυχωρίου, της Γυρτώνης και της Φαλάνης). Λίγα χιλιόμετρα πριν τον οικισμό της υπάρχει ένας μεγάλος κόμβος ο οποίος συνδέει τον αυτοκινητόδρομο με τον τοπικό αγροτικό δρόμο που ξεκινάει από τον Κόμβο του Ευαγγελισμού, περνάει μπροστά από το Μακρυχώρι και καταλήγει στον κόμβο της Γυρτώνης. Επίσης αυτός ο κόμβος συνδέεται με την ΒΙ.ΠΕ. Λάρισας (Βιομηχανική Πε ριοχή Λάρισας) η οποία απασχολεί στις Βιομηχανίες της πολύ μεγάλο αριθμό εργατικού δυναμικού της πόλης της Λάρισας αλλά και των γύρω χωριών.
ΑΣΧΟΛΙΕΣ
Ανάμεσα από τον Οικισμό της Γυρτώνης και από το Μακρυχώρι υπάρχουν πολύ μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Οι κάτοικοι της Γυρτώνης ασχολούνται με την γεωργία και κατά κύριο λόγο με την βαμβακοκαλλιέργεια, την σιτοπαραγωγή και την τευτλοκαλλιέργεια. Στην περιοχή της Γυρτώνης έχουν τα χωράφια τους μερικοί από τους μεγαλοκτηματίες της περιοχής της Λάρισας και γενικότερα του Νομού, οι οποίοι επενδύουν στην γη και την καλλιεργούν με πολύ σύγχρονα και αξιόπιστα μηχανήματα ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Επίσης οι κάτοικοι των μικρότερων χωριών γύρω από τον οικισμό της ασχολούνται και με την κτηνοτροφία.
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ Π.Χ. ΑΙΩΝΕΣ.. ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
Κατά τους προ Χριστού αιώνες της κλασσικής, ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής, η Γυρτώνη όπως και άλλες πόλεις του νομού Λάρισας, παρουσίαζε οικονομική άνθιση. Σήμερα στην περιοχή της Γυρτώνης λειτουργεί και το νεοσύστατο σχετικά εργοστάσιο επεξεργασίας γάλακτος 'Όλυμπος' της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Λάρισης - Τυρνάβου - Αγιάς. Παράγει γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα σε υπερσύγχρονες αυτοματοποιημένες εγκαταστάσεις. Επίσης στην Γυρτώνη λειτουργούν και τα βιομηχανικά σφαγεία Λάρισας με τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις τους.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΓΥΡΤΩΝΗ
Η αρχαία Γυρτώνη, η οποία δεν έχει εντοπιστεί καθόσον και οι πληροφορίες που προέρχονται από αρχαίους συγγραφείς ότι βρίσκονταν στους πρόποδες του Ολύμπου, στα βόρεια της Λάρισας και κοντά στον Πηνειό ποταμό, δεν είναι ικανές να προσδιορίσουν τη θέση της. Από κάποιους τοποθετείται στην δεξιά όχθη του Πηνειού και στη θέση του οικισμού της σημερινής Γυρτώνης, από άλλους στην αριστερή όχθη του ποταμού και από άλλους σε διαφορετικό χώρο.Κατά τον Όμηρο. Από τον Όμηρο μνημονεύεται μεταξύ των πόλεων που άνηκαν στο Βασίλειο του Πολυποίτου, υιού του Πειρίθου. Θεωρείται αρχαιότατη πόλη της Πλασγιώτιδος της Θεσσαλίας, αναφερόμενη ως πόλη των Φλεγυών. Θεμελιωτής της πόλης είναι ο Γύρτων, αδερφός του Φλέγυου, αλλά η πόλη δεν έχει πάρει την ονομασία από τον θεμελιωτή της αλλά από τη θυγατέρα του Φλέγυου, η οποία λεγόταν Γυρτώνη και ήταν ηρωίδα της ομώνυμης πόλης. Έχουν διασωθεί από την πόλη αυτή νομίσματα τα οποία άνηκαν σε δύο περιόδους 400-344 π.Χ. και 300-200 π.Χ. Κατά τον Απολλόδωρο και την Ιλιάδα. Κατά τον Απολλόδωρο το Ρόδιο, Λάπιθες από την Γυρτώνη πήραν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία. Σύμφωνα με την Ιλιάδα πήραν μέρος τον Τρωικό Πόλεμο.
ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Στην περιοχή της Γυρτώνης έχουν βρεθεί μαρμάρινες πλάκες και αγάλματα ενός Αρχαίου οικισμού που ονομάζονταν 'Μόψιον'. Επίσης στο λόφο κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Γυρτώνης βρέθηκαν στοιχεία νεολιθικού οικισμού. Στις ρίζες του λόφου όπου φέρεται να είναι κτισμένη η πόλη, υπάρχει μικρός γήλοφος με νεολιθικά, αρχαϊκά και νεότερα υπολείμματα. Έχουν επισημανθεί μέσα στο χωριό κιβωτιόσχημοι τάφοι. Άλλα αξιόλογα ευρήματα είναι: Τμήμα πήλινου αγκυρόσχημου αντικειμένου, τρεις κωνικές χάνδρες περιδέραιου, μυκηναϊκό αλάβαστρο, λεπίδα οψιανού και κάποια άλλα.
Η ΓΥΡΤΩΝΗ ΚΑΙ Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ
Η άποψη που φέρει τον Ιπποκράτη να έχει ταφεί ανάμεσα στη Γυρτώνη και την Λάρισα δικαιολογεί τον ισχυρισμό ότι οι δύο πόλεις ήταν γεοτονικές. Μάλιστα αφού λέγεται ότι ο τάφος του πατέρα της Ιατρικής αποκαλύφθηκε μεταξύ της Γυρτώνης και Λάρισας. Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση ο Ιπποκράτης που πέθανε στην Λάρισα, θάφτηκε στην έξοδο της πόλης, πάνω στον δρόμο για την Γυρτώνη. Η πιο σημαντική μαρτυρία για τον τάφο του πατέρα της Ιατρικής, προέρχεται από το Σωράνο τον Εφέσιο που στο έργο του «Βίοι Ιατρών» σημειώνει ότι: θάφτηκε ανάμεσα στην Γυρτώνη και στη Λάρισα και κάποιος μπορεί να δει το μνήμα του και σήμερα. (Πηγή Δήμος Μακρυχωρίου)